rgp
بوش
ان جی کا
سیستم جلوبندی و تعلیق
سیستم جلوبندی خودرو چیست؟
سیستم جلوبندی خودرو قسمت‌هایی از اتومبیل است که حین حرکت از آن پشتیبانی می‌کند. اگر جاده‌ها و مسیرها صاف، مستقیم و بدون هیچ‌گونه پیچ و پستی و بلندی بودند، شاید وجود این سیستم اصلا نیازی نبود. وجود دست‌اندازها، چاله‌ها و پیچ‌های تند ضرورت وجود سیستم جلوبندی و تعلیق را خاطرنشان می‌سازند. سیستم جلوبندی و تعلیق اصطکاک میان لاستیک‌ها و مسیر جاده را به بیشترین حد خود می‌رساند و در واقع به هدایت و کنترل اتومبیل در زمان رانندگی کمک می‌کند.
وظایف سیستم جلوبندی خودرو چیست؟
وظایف سیستم جلوبندی خودرو شامل هدایت، کنترل و مدیریت حرکت و جهت خودرو، افزایش ایمنی رانندگی، کاهش خطرات و حوادث جاده‌ای، بهبود کارایی سواری، کاهش خرابی و سایر مشکلات فنی است. این سیستم شامل قطعات مختلفی مانند ترمز‌ها، تعلیق، راننده خودرو، سنسورها و کنترل‌های الکترونیکی است. خودرو حین حرکت شامل دو دسته نیرو می‌شود:
- نیروی سواری
این نیرو توانایی اتومبیل به‌منظور هموارسازی مسیری است که دست‌اندازهای زیادی دارد.
- نیروی هندلینگ
این نیرو به توانایی اتومبیل در شتاب‌گیری، ترمزگیری و تغییر جهت در پیچ‌ها مربوط است که باید با ایمنی و اطمینان بالایی انجام شود.
هر دوی این نیروها حاصل عملکرد سیستم جلوبندی است. در صورت نبود سیستم جلوبندی و تعلیق احتمال مرگ و میر ناشی از تصادفات چندین برابر خواهد شد.
انواع قطعات مربوط به سیستم جلوبندی خودرو
سیستم جلوبندی خودرو از مهم‌ترین سیستم‌های اتومبیل است و به محور حرکتی جلو مربوط می‌شود. اجزای این سیستم با هدف تعلیق و کنترل خودرو با یکدیگر عمل می‌کنند. این اجزا عبارتند از:
سیستم فرمان
سیستم فرمان اجزای اصلی سیستم جلوبندی و تعلیق است و شامل فرمان، چرخ دنده، غربیلک، جعبه، میل فرمان و دیگر اتصالات می‌شود. هدف سیستم فرمان کنترل حرکت و هدایت اتومبیل است. در این سیستم نیروی موردنیاز برای حرکت لاستیک‌ها تولید می‌شود. سیستم فرمان به اندازه موتور و گیربکس اتومبیل اهمیت دارد.
سیستم تعلیق
سیستم تعلیق یا فنربندی شامل اتاق و شاسی و متعلقات آن است.
رام، از دیگر قطعات سیستم جلوبندی خودرو
رام قسمت‌های مختلف سیستم جلوبندی و تعلیق اتومبیل را به اتاق متصل می‌کند. جنس رام از فلز است و از دو جهت به شاسی‌ها اتصال دارد.
فنر
فنر از قطعات اصلی جلوبندی اتومبیل است. این فنر ویژگی کشسانی دارد. وقتی به این فنر نیرویی وارد می‌شود، به‌دلیل همین خاصیت ارتجاعی، بعد از اینکه نیرو برداشته می‌شود، فنر دوباره به حالت قبلی خود برمی‌گردد. فنرهای سیستم جلوبندی اتومبیل شامل موارد زیر می‌شود:
- فنرهای مکانیکی
- فنرهای هوایی یا پنوماتیک
- فنرهای روغنی یا هیدرولیک
این فنرها به ترتیب به‌صورت جامد، گاز و مایع وزن اتاق را نگه می‌دارند و از فشار واردشده به اتومبیل در حین رانندگی می‌کاهند. فشارهای واردشده به اتومبیل به این فنرها انتقال داده می‌شود و خنثی خواهد شد. انواع فنر در سیستم جلوبندی و تعلیق عبارتند از:
- فنرهای لول
- فنرهای تخت
- فنرهای پیچشی
کمک فنر
خاصیت کشسانی کمک فنر از فنر بیشتر است. این قطعه مهم در سیستم تعلیق و جلوبندی، نوسانات بسیار کوچک مسیر را گرفته و خنثی می‌کند. این قطعه مکانیکی در کنار هر یک از چرخ‌ها نصب می‌شود. یک طرف این قطعه به اتاق یا شاسی و طرف دیگر آن به قطعه متحرک سیستم تعلیق مثل طبق یا پوسته اکسل اتصال دارد.
کمک فنر وزن اتومبیل را نگه نمی‌دارد اما حرکت‌های متناوب اتومبیل را گرفته و خنثی می‌کند. انواع کمک فنر در سیستم جلوبندی عبارتند از:
- کمک فنر روغنی یا هیدرولیکی
- کمک فنر گازی یا بادی
- کمک فنر اهرمی
- کمک فنر تلسکوپی
- کمک فنر هیدرو استاتیکی
سیبک
سیبک قطعه‌ای شبیه به کره و از فلز است و داخل یک محفظه فولادی با روکش پلاستیکی تعبیه می‌شود. این قطعه از سیستم جلوبندی و تعلیق، از یک طرف به طبق‌های اتومبیل و از طرف دیگر به چرخ اتصال دارد و به هدایت اتومبیل می‌پردازد. وقتی راننده فرمان را می‌چرخاند، سیبک هم همزمان می‌چرخد.
قطعه سیبک حرکت‌های ناگهانی مثل دست‌انداز را می‌گیرد و خنثی می‌کند. علاوه‌بر این، سیبک مانع اصطکاک میان قطعات می‌شود بنابراین خودرو به نرمی در جاده حرکت می‌کند. اگر این قطعه دچار خرابی و مشکلاتی شود، اتومبیل دچار لرزش شدید خواهد شد.
سیبک مفصلی (قرقری) فرمان
برای اتصال جعبه فرمان به سیبک، از نوع مفصلی یا قرقری فرمان استفاده می‌شود. این قطعه نیروی کشسانی جعبه فرمان را به سیبک انتقال می‌دهد بنابراین جعبه فرمان شرایط منسجمی خواهد داشت. به این قطعه بازویی جعبه فرمان هم گفته می‌شود.
طبق یا سینی
طبق در سیستم جلوبندی و تعلیق یک قطعه فلزی است که به شاسی اتومبیل متصل است. این قطعه بازویی به کمک بوش از یک طرف به شاسی و از طرف دیگر به چرخ اتصال می‌یابد. برای اتصال به چرخ خودرو از کاسه و گوی بهره می‌برد. زاویه چرخ‌های اتومبیل با استفاده از طبق تنظیم می‌شود.
میل تعادل یا میله موج گیر
از میل تعادل برای حفظ تعادل در خودرو استفاده می‌شود. این قطعه دو طرف فنرهای چپ و راست را به هم وصل می‌کند و با این‌کار نیروی وارده را میان چرخ‌ها توزیع می‌کند. در نتیجه اتومبیل به اطراف متمایل نمی‌شود. این قطعه در واقع جلوی چپ شدن خودرو را می‌گیرد.
میل تعادل در سیستم جلوبندی و تعلیق نوسات ریز جاده را دریافت می‌کند و اجازه نمی‌دهد خودرو در پیچ‌ها چپ کند. این قطعه میان دو سینی پایین قرار دارد و به‌دلیل استحکامی که دارد مانع کج شدن اتاق خودرو در پیچ‌ها و ناهمواری‌ها می‌شود.
سگ دست
سگ دست یک قطعه شبیه به لولا است. دیسک‌ها و کالیبر ترمز، فرمان، کمک فنرها، توپی و اتصالات چرخ‌ها به سگ دست وصل هستند. این قطعه برای به حرکت درآوردن چرخ‌ها روی محور فرمان چرخیده می‌شود. سگ دست چرخ‌ها را نگه می‌دارد.
شغال دست
شغال دست نیروی لازم را به سگ دست انتقال می‌دهد. از طرفی، سیبک به شغال دست اتصال دارد. بخش‌هایی از میل فرمان و میل کمک با استفاده از پیچ‌هایی از شغال دست به سگ دست اتصال پیدا کرده‌اند.
اکسل، از دیگر قطعات سیستم جلوبندی و تعلیق
این قطعه محور اصلی چرخ یا دنده است و به آن کمک می‌کند تا آزادانه به چرخش دربیاید. یک یاتاقان یا بوش کمک می‌کنند تا اکسل در داخل دنده یا چرخ، همیشه به‌صورت ثابت نگه داشته شود.
بوش
بوش عایق قسمت‌های مختلف خودرو است و جلوی ضربات وارده به شاسی را می‌گیرد. این قطعه در سیستم جلوبندی و تعلیق این‌کار را با انتقال دادن انرژی از یک قطعه متحرک به قطعه دیگر انجام می‌دهد.
دسته موتور
دسته موتور از اجزای بسیار مهم در در سیستم جلوبندی اتومبیل است. دسته موتور، به موتور اتومبیل اتصال دارد و جلوی ضربات و نیروهای وارده به موتور را می‌گیرد. با وجود دسته موتور، لرزشی در خودرو احساس نمی‌شود بنابراین حرکت اتومبیل بسیار نرم، روان و منسجم خواهد بود.
علاوه‌براین، موتورهای احتراق داخل اتومبیل زمانی می‌لرزند که احتراق اتفاق می‌افتد. دسته موتور این لرزش‌ها و ارتعاشات را نیز به خود انتقال می‌دهد و در نهایت خنثی می‌کند.
توپی سرغ کمک
توپی سر کمک در سیستم جلوبندی و تعلیق به بالای کمک فنر متصل می‌شود و ضربات ناشی از کمک فنرها را در ناهمواری‌ها و پیچ‌های جاده خنثی می‌کند.
گردگیر، یکی از قطعات سیستم جلوبندی و تعلیق
گردگیر از قطعات ضروی و مهم سیستم جلوبندی اتومبیل است. این قطعه جلوی ضربات و ارتعاشات وارده به دیگر قطعات جلوبندی مثل سیبک و کمک فنر را می‌گیرد و رها می‌سازد. بنابراین با این‌کار گردگیر از قطعات سیستم جلوبندی محافظت می‌شود.
لوازم سیستم جلوبندی و تعلیق اصل را چگونه تشخیص دهیم؟
برای شناسایی اجزای اصلی سیستم جلوبندی، باید چندین فاکتور را درنظر بگیرید:
- باید اطمینان حاصل شود که قطعات از تولیدکنندگان و تامین کنندگان معتبر تهیه شده است. بررسی گواهینامه و برچسب‌های اصالت نیز می‌تواند به تایید اصل بودن قطعات کمک کند.
- مشاوره با کارشناسان یا جستجوی مشاوره حرفه‌ای می‌تواند بینش ارزشمندی را در تشخیص اجزای سیستم جلوبندی معتبر از تقلبی ارائه دهد.
- اولویت‌دادن به کیفیت قطعات سیستم جلوبندی و تعلیق هنگام انتخاب اجزای سیستم برای اطمینان از ایمنی و عملکرد خودرو بسیار مهم است.
انواع سیستم تعلیق خودرو
برای آشنایی بیشتر باید گفت انواع مدل‌های سیستم تعلیق اتومبیل‌ها عبارتند از:
- سیستم تعلیق غیرمستقل
- سیستم تعلیق مستقل
- سیستم تعلیق نوین
سیستم تعلیق غیرمستقل
در سیستم تعلیق غیرمستقل چرخ‌های چپ و راست به محوری واحد وصل هستند. این سیستم تعلیق در سیستم تعلیق عقب اتومبیل‌ها و سیستم تعلیق جلوی کامیون‌ها کاربرد دارد. اما اگر تنها یکی از چرخ‌ها به دست‌انداز برخورد کند، محور عقب خودرو دچار تکان می‌شود و در موقعیتی که اتومبیل می‌چرخد عملکرد خوبی ندارد.
در این سیستم تعلیق، وارد شدن نیرو به یک چرخ روی چرخ‌های دیگر هم اثر می‌گذارد. به‌همین دلیل به آن سیستم غیرمستقل گفته می‌شود. انواع سیستم جلوبندی و تعلیق وابسته عبارتند از:
- سیستم تعلیق اکسل صلب
- سیستم تعلیق محور تیر شکل
- سیستم تعلیق چهار میل
- سیستم تعلیق ددون
- سیستم تعلیق اکسل دف
سیستم تعلیق مستقل
در سیستم تعلیق مستقل چرخ‌های چپ و راست اتومبیل در زمان حرکت در یک مسیر ناهموار به بالا و پایین حرکت می‌کنند و این حرکت برای هریک از چرخ‌ها به‌صورت مستقل اتفاق می‌افتد. به‌این دلیل که میان هیچ‌کدام از چرخ‌ها ارتباط مکانیکی وجود ندارد، نیروهای وارده به هر چرخ به دیگر چرخ‌ها وارد نخواهد شد. این سیستم تعلیق اصولا در قسمت جلویی اتومبیل تعبیه می‌شود.
این نوع سیستم جلوبندی و تعلیق عموما رانندگی بهتری فراهم می‌کند. فضایی که اشغال می‌کند کمتر است، وزن آن کمتر و کنترل و هدایت آن راحت‌تر است. انواع مختلف سیستم تعلیق مستقل عبارتند از:
- سیستم تعلیق مک فرسون استرات
- سیستم تعلیق دو جناغی
- سیستم تعلیق مولتی لینک
- سیستم تعلیق بازویی
- سیستم تعلیق محور نگهدارنده
سیستم تعلیق نوین
سیستم جلوبندی و تعلیق نوین مزایای هر دو تعلیق وابسته و مستقل را با هم ترکیب می‌کند. در سیستم تعلیق نوین، چرخ‌ها نسبت به یک دیگر مانند سیستم تعلیق مستقل حرکت می‌کنند، اما موقعیت یک چرخ بر روی موقعیت چرخ دیگر تاثیر می‌گذارد. این امر با استفاده از قطعات تعلیق پیچ خورده انجام می‌شود. انواع سیستم تعلیق‌های نوین شامل موارد زیر است:
- سیستم تعلیق چند اتصاله
- سیستم تعلیق هیدرولیکی
- سیستم تعلیق بادی
سیستم جلوبندی و تعلیق خودرو چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟
سیستم جلوبندی اتومبیل قسمت‌های جلویی و زیری آن را شامل می‌شود و ارتباط مستقیمی با سیستم تعلیق دارد. در سیستم تعلیق، کمک فنر و چرخ دنده‌های عقب تعبیه شده‌اند. این درحالی‌است که جلوبندی قسمت‌های جلویی مثل فرمان و میل فرمان را شامل می‌شود.
اگر قطعات سیستم جلوبندی و تعلیق دچار مشکل و خرابی شود، اتومبیل در عملکرد خود دچار اختلال خواهد شد. سیستم تعلیق اتومبیل تعادل آن را فراهم می‌کند و در حین عبور خودرو از مسیرهای ناهموار و پرپیچ و خم هدایت آن را ممکن می‌سازد به‌گونه‌ای که راننده متوجه هیچ لرزشی نمی‌شود.
اجزای سیستم تعلیق باید خیلی مستحکم و بادوام باشند و بتوانند ارتعاشات ناشی از ناهمواری‌ها و دست‌اندازها را خنثی کنند. سیستم تعلیق اتومبیل دو کار مهم را انجام می‌دهد:
- اول کاهش لرزش‌ها و نوسانات در ناهمواری‌ها که باعث می‌شود به اتاق و شاسی و همچنین سرنشینان ضربه وارد نشود.
- دوم اینکه سیستم تعلیق، اصطکاک میان لاستیک‌ها و جاده را مدیریت، کنترل و هدایت می‌کند.
چه زمانی جلوبندی خودرو را بررسی کنیم؟
توصیه می‌شود سیستم جلوبندی و تعلیق پس از کیلومتر 20 تا 30 هزار مورد بررسی قرار گیرد و در صورت نیاز قطعات آن تعویض شود. البته در مورد هر اتومبیل باید شرایط منحصربه‌فرد آن را درنظر گرفت. خودرو، نوع رانندگی، جاده، مسیرهای دارای پستی بلندی و غیره در این بررسی تاثیر دارد. در واقع این شرایط تاثیر زیادی روی قطعات سیستم جلوبندی دارد.
مسیرهایی که دست انداز زیادی دارند، رانندگانی که با سرعت بالا رانندگی می‌کنند و مواردی که روی جلوبندی خودرو موثر هستند، باعث خواهند شد اجزای این سیستم سریع‌تر خراب و فرسوده شوند. اگر حین رانندگی اتومبیل شما می‌لرزد، باید سراغ یک تعمیرکار حرفه‌ای بروید.
